Melih Cevdet Anday Barem Kanunu

10:32:00 PM


Her şey Eyüp Tosun'un, Oktay Rifat ile Melih Cevdet Anday'ın birlikte yazdıkları "Kıskançlar" adlı tiyatro oyunu hakkında bilgi edinmek için araştırma yapması ile başlıyor. Bu araştırmayı sürdürürken Melih Cevdet Anday'ın bir mektubunda aşağıdaki cümleler ile karşılaşmıştır:

"Ben İstanbul'dan döndükten sonra şu mabud Barem Kanunu'nu Ankara'da yeni çıkmaya başlayan Başkent adlı bir dergide tefrika ettim. Ama on beş yirmi tefrika sürdü, sonra şimdi burada anlatması çok uzun ihtilaflar yüzünden kesmeye mecbur oldum. Yalnız sana şunu söyleyeyim: Romanım çok istedim gibi oldu. Zevkine, bilgisine güvendiğim bir iki dostumdan da çok teşvik gördüm."

Barem Kanunu eseri hakkında hiçbir bilginin olmaması yeni bir merakın oluşmasını sağladı. Titizlikle yapılan 3 yıllık araştırmanın sonucunda Barem Kanunu eseri 1946 yılında Başkent adlı bir dergide tefrika edilmiş, 77 yıl sonra ise Everest Yayınları tarafından kitaplaştırılmıştır. Türk Edebiyatı için çok önemli bir adım olan bu romanın keşfi hakkında eserin "Sunuş" bölümünde detaylıca bahsedilmiştir.

Eseri okumadan önce romanın tamamlanmamış olduğunu bilmeniz gerekiyor. Kısa ama özünde sistem eleştirisi olan bu eserde yazar; ana hatları ile kendi dönemindeki memurların yaşamlarını anlatmaktadır. 
Devlet memurlarına kadro derecesine göre ücretlendirme yapılmakta olup bu durum Barem Kanunu olarak belirtilmiştir. Yazarın romanına bu ismi vererek aslında memurlara verilen ücretin adaletli bir şekilde hesaplanıp hesaplanmadığını okuyucuya sorgulatmak istemiş. Romanın ilk sayfasında bahsettiği Nizamettin'in ise memur olarak yeni atanmasına rağmen aldığı ücret hakkında bilgi vermiştir. Aynı zamanda dönemin hiyerarşik durumunu da eserindeki memurlardan örnekler vererek eleştirmiştir. İşin bilen kişiler ile işi bilmeyen kişiler arasındaki farkın deneyimden ziyade torpil ile yürüdüğünü de yalın ve anlaşılır bir dil kullanarak bahsetmiştir.

Memurların görev aldığı yerin ismini belirtmemiş yazar. Okuyucuya sadece müdürlüğün bulunduğu alan betimlenmiştir. Roman ilerledikçe okuyucuya bu müdürlükte çalışan kişiler hakkında da bilgi veriyor yazar. Karakterlerin oluşumu incelikle tartılıp kaleme aldığını eseri okurken fark edeceksiniz. Özellikle memurların iç düşüncelerini ve birbirleriyle olan diyaloglarını irdeleyerek sayfaları çevirmenizi isterim. 

Kitabın son sayfasını kapattığımda yazar bu eseri tamamlasaydı okuyucuyu nelerin beklediğini düşünürken buldum kendimi. 

You Might Also Like

0 comments