Fulden Ufacık

Kitabı okurken kimi yerlerde İnci'ye kızsam da üzülsem de onun kendini bulma hikayesini severek okudum. İnci ve kız kardeşi Aylin, küçük yaşta annelerini kaybetmiş. Bu yüzden onlar da kışın babaannesinde yazın da anneannesinin evinde yaşamları devam ediyor. Babaanneleri katı kuralları olan, kızları baskı altında yeştirmek isteyen biri. Aylin, bu kurallara uymayarak kendi bildiği gibi yaşasa da İnci bu kurallar çerçevesinde ve kimseyi üzmemeye çalışıyor hep. 

İnci'nin bu fazla fedakarlık durumu -kimseyi üzmemek, mutluymuş ve her şey yolundaymış gibi davranmak- onun hayatını birçok yönden etkiliyor. Bu fedakarlığın kendisini yıpratmaya başladığını anlaması ise onun hayatının dönüm noktası olacak.

Öncelikle yazarın kalemi çok akıcı. Eseri okurken İnci'nin yaşadıklarına derinden hissetmemi sağladı. Sanki İnci'nin yaşadıklarını izliyordum. Bazı yerlerde kitabı bırakıp "Ne yapıyorsun?" diye İnci'yi sarsmak istesem de onun kendi yolunu bulması için bazı durumları kendisinin fark etmesi gerekecek. Tıpkı bizler gibi..

Kitabı okurken ebeveynlerin çocukları büyütme tarzının çocuğun hayatındaki rolünü yeniden fark ettim. Bazı şeylere hayır demeyi veya bizi üzecek şeyleri karşımızdaki mutlu olsun diye yapmamayı öğrenmeyiz. 

Bazı ilişkilerde ipucu aslında gözünün önündedir ve biz onu görmek istemeyiz. Yokmuş gibi davranırız. İşte İnci'nin yaptığı da tam anlamıyla buydu. Her şey yolunda, diyerek kendini avutma. Kendiden ödün veren bir bireyin bu durumu zorlu deneyimler ile fark etmesini ve kendini  kabuğunun içerisinden çıkarmasını okuyacağız.

"İşaretler sizi doğru adreslere götürebilir, eğer geminin kaptanı siz iseniz. Yanlış adres olursa da üzülmeyin; her yanlış bir deneyim ve yeni bir işarettir."

Bu kitabı kendi hayatınızı düşünerek okumanızı istiyorum. Özellikle kadınların kendi hayatları için yaptıklarını sorgulayarak ve kendilerini İnci'nin yerine koyarak düşünmelerini isterim. Çünkü İnci de bizler gibi. Sadece sevilmek ve kabul edilmek istedi ancak bunu kendi görüşlerini dile getirerek değil bütün ipleri karşısındakine vererek yaptı. 

İnci'nin kendisinin ve çevresinin yarattığı cam fanusu kırması gerektiğini anladığında isminin önüne eklenen sıfatları sadece kendisinin koyabileceğinin bir göstergesi bu kitap. Bir insanın kendi hayatı için neler yapabileceği anlatan bu kitabı okumanızı isterim.

Savaşın insanlar üzerindeki etkisini çarpıcı bir dil ile anlatılan bu kitap, bir anda okunup rafa kaldırılan eserlerden değil. Savaşın kan kırmızısı kahkahası daha ilk sayfadan kendisini gösteriyor. Savaşın yıkımı ve insanlar üzerindeki karamsar etkisi sayfaların içerisinde kahkahanın umutsuz yükselişi ile okuyucuya aktarılıyor.

"Bir düşün: İnsana onlarca, yüzlerce yıl merhamet, sağduyu ve mantık öğretip, onu bilinçlendirdim diyemezsin, her şeyin bir bedeli var. En önemlisi de bilinç. İnsanlar acımasızlaşabilir, hassasiyetlerini yitirebilir, kan, gözyaşı ve acı görmeye alışabilirler, tıpkı kasaplar ya da bazı doktorlar ya da askerler gibi; ama hakikati bir kere öğrendikten sonra ondan vazgeçmek nasıl mümkün olabilir? Benim fikrime göre bu imkânsız. Çocukluktan beri bana hayvanlara eziyet etmememi, merhametli olmamı öğrettiler; okuduğum bütün kitaplar da bunu öğretti ve sizin kahrolası savaşınızdan zarar görenlere öyle acıyorum ki canım yanıyor. Ama işte zaman geçiyor ve tüm bu ölümlere, acılara ve kana alışmaya başlıyorum; gündelik hayatta da daha duyarsız, daha tepkisiz olduğumu ve yalnızca en kuvvetli itkilere cevap verebildiğimi hissediyorum, ama savaş gerçeğinin kendisine alışamıyorum, esasen akılsızca olan bu şeyi anlamayı ve açıklamayı aklım redediyor. Bir milyon insan bir yerde toplanıp edimlerine haklılık kazandırmaya çalışarak birbirini öldürüyor ve hepsi eşit derecede hasta ve hepsi eşit derecede mutsuz. Delilik değil de nedir bu?”

Savaşın bazı durumları hissizleştirdiğini ve insanların deliliğe doğru giden zihinlerini betimleme ve diyaloglar ile okuyucuya aktarmak istemiş. İmgelerin ve gerçekliğin iç içe olduğu, birbirini tamamladığı bu metin okuyucuyu derinden sarsacaktır. 

İlk bölüm, savaşa katılan bir askerin yazdıkları bölük pörçük anılardan oluşuyor. Bu bölümü okurken kendimi kızıl kahkahanın etrafındaki insanlar gibi hissettim. Kaçmak isteyip de kaçamadım. Bazı gerçekler yüzüme kızıl bir rüzgar gibi çarptı.

Özellikle beni etkileyen kısım, askerin kendi ordusu tarafından sakatlanması oldu. Savaşın vahşeti en kızıl hali ile burada gizli.

İkinci bölüm ise askerin erkek kardeşinin yazdıklarından oluşuyor. Savaşın bir ruhu yavaş yavaş deliliğe doğru götürmesini bu kısa yazılardan anlayabilirsiniz. Zamanla ölüm ve delirmeye karşı duyulan o hissizlik, ölü kişilerin yazdığı mektuplar ve ölü bir kişiye başka ölen bir kişi tarafından gelen mektup...

Dünya çıldırıp kızıl kahkahasını bu eserde en güçlü sesiyle gösteriyor.

Eğer bu tarzda kitaplar okumak hoşlanıyorsanız bu eseri sindirerek okumanızı isterim.