Albert Camus Yabancı

15:27:00

Kitap hakkındaki yorumumdan önce ilk başta Camus'nün benimsediği felsefe akımından ve o felsefe akımımın özelliklerinden bahsetmek istiyorum. Bu sayede bu kitabı daha iyi özümsemiş olacaksınız.

"Camus'nün felsefeye en büyük katkısı, insanların ne berraklık ne de anlam sunan dünyada bunları aramalarının sonucu olarak oluşan "absürt" fikridir. Filozof bu felsefesini "Sisifos Söylencesi"nde açıklayıp "Yabancı" ve "Veba" gibi romanlarında da işlemiştir.

Camus, makalelerinde okuyanı dualizmle tanıştırır. Mutluluk ve keder, yaşam ve ölüm, karanlık ve aydınlık.. Hayatın çeşitli biçimlerde geçtiğini ve insanın ölümlü olduğu gerçeği de budur. Sisifos Söyleni'de bu dualizm bir çelişki halini alır: Bir yanda yaşayarak hayatlarımıza değer vermekte öte yandan eninde sonunda yok olacağımız gerçeğini de bilmekteyiz. Bu çelişkiyle yaşamak "Absürt"'ün ta kendisidir. Eğer hayatımızın anlamsız ve boşuna olduğunu biliyorsak, kendimizi öldürmeli miyiz? Bu trajedik kısır döngü nasıl aşılabilir? Camus saçma kavramını burada kurar: yaşamın beyhudeliğinin bilincinde olan insan. Fakat Camus intihardan yana değildir, yaşamın anlamsızlığının yok edilemeyeceğinin bilincindedir fakat bununla savaşmaktan kaçınmaz."

İşte Yabancı kitabında da bu "absürt" fikrini ana karakteri Bay Meursault aracılığı ile okuyucularına sunar. Yaşam ve ölümün iç içe işlendiği bir kitap.Kitap iki bölüme ayrılıyor. İlk bölüm dışarıdaki yaşamı ikinci bölüm ise hapishanedeki düşünceleri şeklinde.

Kitabın başlangıcında bile ölümün serin kokusu yer alıyor. 

Anlatıcı, annesinin kaldığı huzur evinden bir telgraf alır. Bu telgrafta annesinin öldüğü ve huzur evine gelmesi istenir. O da bu durumu normal karşılar ve huzur evine doğru bir yolculuğa çıkar. Bu iş normal bir durum gibi cenazeyi kaldırır ve cenaze sırasında uykusunu düşünen bir karakter Bay Mersault. İşte Camus, Bay Mersault aracılıyla ölümün doğal olduğunu yaşamın anlamsızlığa dem vurmak ister. 

Bay Mersault'un hayattan beklentisi yoktur. Sadece hayat onun önüne ne getirirse onu yaşayan birisi. Hırs yok, sevgi yok sanki duygusuz bir kafanın vücut bulmuş hali. Kendisinin de dediği gibi "Ben her zaman olacak şeyin, bugünün veya yarının etkisi altında olan bir insandım."

Bir gün nedensiz bir şekilde birisini öldürdüğünde de o umarsızlık ile hapse girer. Oradan kurtulmak için bile mücadele vermez. İşte ikinci bölüm hapishanede yaşadıklarını okuyoruz. (daha çok bu bölümde dualizmi hissettim. Eğer sonunda öleceksem bunun ne önemi var?)

"İnsan madem ki ölecektir, bunun nerede ve nasıl olacağının önemi yoktur, apaçık bir şeydir bu."

Camus'un felsefesini en iyi anlatan cümle:  "Her şey doğru, Hiçbir şey doğru değil." Tıpkı yaşam ve ölüm gibi. 

"Önceden de haklıydım, şimdi de haklıydım, hep haklı olacaktım. Şimdiye kadar bu şekilde yaşamıştım. Şimdiden sonrada bu şekilde yaşayabilirdim. Şunu yapmış, bunu yapmamıştım. Filan şeyi yapmamıştım, ama falan şeyi de yapmıştım. Daha ne olmak ihtimali vardı?Hayatım boyunca bu dakikayı ve cezaya çarptırılacağım bu şafak saatini beklemiştim sanki. Hiçbir şeyin, ama hiçbir şeyin önemi yoktu ve ben bunun niçin böyle olduğunu biliyordum. O da bunun sebebini bilmekteydi. geçirmiş olduğum bu saçma, boş hayat boyunca geleceğimin derinliklerinden ve henüz gelmemiş yılların arasından karanlık bir soluk bana doğru yükseliyor; bu soluk, geçtiği yerde, yaşadığım yollardan daha gerçek olmayan o gelecek yıllar için vaat edilen bütün şeyleri aynı hizaya getiriyordu. Başkalarının ölümünün, bir annenin sevgisinin, onun Tanrısı'nın, seçilen yaşamların, kaderlerin ne önemi vardı benim için, değil mi ki beni de, onun gibi benim kardeşim olduklarını söyleyen milyarlarca imtiyazlıyı da bir tek kader seçecekti. Anlıyor muydu bunu, anlayabiliyor muydu acaba? Herkes imtiyazlıydı. Bu dünyada imtiyazlılardan başka kimse yoktu."

Eğer sizi sarsacak ve felsefik anlamda düşündüren kitaplardan hoşlanıyorsanız Yabancı'ya bir şans verin.

"Ama insan hiçbir şeyi gereğinden fazla büyütmemeli."



You Might Also Like

2 yorum

  1. Çok değişik bir kitaptı gerçekten. Toplumdan farklı olarak bir düşünce ortaya atınca nasıl sonuçlar doğuracağını görmüş gibi oldum. Bu yıl okudum ben de bu güzel kitabı. Gerçekten yorum için epey düşünmüştüm ben de... İyi bir de araştırma gerektirdi. Bu kitapla birlikte epey de bir listem kabardı. Her kitap okuyuşumda birkaç kitap listeye ekleniyor bu korkunçç :)

    YanıtlaSil
  2. Her kitaptan sonra listeler kabarıyor :)

    YanıtlaSil